De natuur schuift op
Er stonden 177 bomen aan de provinciale N315 tussen Neede en Haaksbergen in de Achterhoek. Met de daaraan gekoppelde biodiversiteit: vele insectensoorten, het leefgebied van 3 soorten vleermuizen, de steenuil en andere dieren en planten. De afgelopen week werd de zaag aan hun voeten gezet. Prachtige bomen die het loodje legden t.b.v. een “betere verkeersdoorstroom”.
Ambtenaren van de gemeente Berkelland deden met behulp van de criteria uit de bomenverordening op zorgvuldige wijze onderzoek naar de waarde van de bomen.
Conclusie: deze bomen zijn vitaal, hebben een belangrijke natuur/ecologische/milieu/landschappelijke/cultuurhistorische waarde en ze zijn belangrijk voor de leefbaarheid. De bomen scoorden ruim boven de 3 punten, een groot deel bijna het dubbele aantal. Bij meer dan 3 punten moeten B&W overwegen de kapvergunning te weigeren.
Waarom zet de provincie Gelderland dan toch de plannen voor de wegverbreding door? En waarom verleent Berkelland, ondanks de bovenstaande conclusie, een omgevingsvergunning voor het rooien van deze bomen? De gewenste verbeterde verkeersdoorstroom op een weg met meerdere rotondes en een snelheidsbeperking rond Neede kan worden betwijfeld. De gewenste rotonde bij het dorp Rietmolen, voor een veilige toegang, kan worden aangelegd zonder het grootschalig rooien van bomen. In het meest optimistische scenario zal de herplant van 217 bomen pas over ca. 40 jaar het verlies nog maar deels compenseren.
Hier gaat het over legitimiteit van natuurbescherming. Argumenten voor beschermen van natuur lijken per definitie minder legitiem dan argumenten voor (vermeende) economische belangen. In dit geval “rekening houden met de verwachte groei van verkeer in de toekomst”, “verbeteren van de doorstroom”, “veilig maken van de weg”.
We hebben wereldwijd grote problemen. De opwarming van de aarde verloopt, naar nu blijkt, nog sneller dan eerdere berekeningen. Wetenschappers voorspellen dat het klimaatprobleem, dat wij mede hebben veroorzaakt door onze leefstijl, voor de toekomstige generaties een groter vraagstuk zal worden dan onze huidige coronaproblematiek. Bomen zijn van cruciaal belang bij het reduceren van het klimaatprobleem. We hebben wereldwijd een alarmerend groot biodiversiteitsprobleem. En het biodiversiteitsvraagstuk gaat echt niet over een “hamstersoort” die een projectontwikkelaar in de weg zit. Onze natuur verkeert in zorgelijk slechte staat. De bescherming en omvang van natuur in Nederland is onvoldoende. We staan bijna onderaan op de Europese ranglijst wat dat betreft. De zorgen over de Natura 2000 gebieden kennen we. De uitbreiding van het Nationaal Natuur Netwerk (in Gelderland het “Gelders Natuur Netwerk”) loopt vast. Nieuwe aanplant van bomen langs wegen verpietert door droogte. Veel solitaire bomen en houtwallen zijn al verdwenen in de agrarische bedrijfsvoering. Door verzuring van de grond ontstaat een mineralen tekort bij zomereiken. Zomereiken sterven massaal. De Achterhoek verliest een schokkende hoeveelheid beuken en berken door de droogte. En ook bij ieder ruimtelijk plan schuift de natuur een stukje op.
We stappen maar niet uit het systeem van “oud denken”. Het systeem met een denkwijze dat altijd economische groei noodzakelijk is. Dat we betere doorstroom en bredere wegen nodig hebben om te kunnen concurreren. We stappen niet uit het systeem dat we natuur alleen beschermen als het juridisch niet anders kan. Maar de juridische kaders zijn al het absolute minimum voor natuurbescherming. Hoeveel zijn wij bereid onszelf te ontzeggen voor een leefbare aarde voor toekomstige generaties? Laten we onze natuur beter beschermen. En beginnen met bewaren wat er nog over is!
Bomenstichting Achterhoek